ประวัติความเป็นมาของเซรามิคลำปาง

 

ภาพตัวอย่างชามเซรามิคกาไก่

           ภูมิประเทศส่วนใหญ่ของจังหวัดลำปางจะเป็นภูเขาสลับซับซ้อนและลักษณะดินจะเป็นดินขาว ซึ่งเหมาะแก่การทำเครื่องปั้นเซรามิกผลิตภัณฑ์เซรามิกที่ผลิตจากดินที่นี่จึงมีคุณภาพสูง จุดเริ่มต้นของอุตสาหกรรมเซรามิกลำปางนั้นเริ่มจาก นายซิมหยูชาวจีนเมืองไท้ปูเป็นเมืองที่มีชื่อเสียงทางด้านการผลิตถ้วยชาม เห็นชาวบ้านอำเภอแจ้ห่มใช้แร่ดินขาวมาเป็นหินลับมีด จึงชวนนายเซี่ยะหยุย แซ่อื้อ และนายซิวกิม แซ่กว๊อก ค้นหาแหล่งดินขาวเพื่อเอามาทดลองทำถ้วยชาม จนกระทั่งในราวปี พ.ศ. 2498 – พ.ศ.2499 ได้พบแหล่งดินขาวที่บ้านปางค่า อำเภอแจ้ห่ม จึงได้เริ่มทดลองผลิตเครื่องปั้นเซรามิก หลังจากนั้นในปีพ.ศ. 2500 ได้มีการจัดตั้งโรงงานเซรามิกแห่งแรกของจังหวัดลำปางชื่อว่า โรงงานร่วมสามัคคี หมู่บ้านป่าขาม อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง ตั้งแต่นั้นมาเซรามิกลำปางจึงได้มีการพัฒนามาเรื่อย ๆ จนถึงปัจจุบัน

ภาพตัวอย่างชามเซรามิคกาไก่

             และที่หลาย ๆ คนสงสัยกันว่าทำไมเซรามิคลำปางต้องเป็นสัญลักษณ์ไก่นั้น เพราะเดิมนั้นในยุคสมัยหนึ่งจังหวัดลำปางได้ชื่อว่าเมือง กุกกุฏนคร ซึ่งแปลว่าไก่ขาว เซรามิกลำปางในยุคแรก ๆ จึงนิยมวาดลวดลายไก่ลงไปในผลิตภัณฑ์ จนกลายเป็นสัญลักษณ์ ถ้วยชามไก่ ของเมืองลำปางจวบจนทุกวันนี้ค่ะ แน่นอนว่าดินที่ใช้ผลิตเครื่องปั้นดินเผาส่วนใหญ่เป็นดินขาวในพื้นที่จังหวัดลำปาง                              

  

ภาพโรงงานร่วมสามัคคี ในพิพิธภัณฑ์ธนบดี เซรามิค

    ในปัจจุบันก็ได้มีการนำดินชนิดอื่นจากในหลายพื้นที่มาเป็นส่วนผสมเพื่อคุณภาพของผลิตภัณฑ์เซรามิคที่ดี โรงงานเครื่องปั้นดินเผาแห่งแรกของลำปางชื่อ "โรงงานร่วมสามัคคี" (พิพิธภัณฑ์ ธนบดีเซรามิค ในปัจจุบัน) ก่อตั้งเมื่อปี 2,500 จากนั้นมีโรงงานเซรามิกก่อตั้งขึ้นอีกหลายโรง ปัจจุบันมีมากกว่า 200 โรงงาน มูลค่าการผลิตมากกว่า 3,000 ล้านบาทต่อปี ผลผลิตเกินครึ่งถูกส่งออกไปขายนอกประเทศ